Wist je dat Schiermonnikoog een eigen taal heeft? Jazeker, al wordt deze wel door een handjevol eilanders gesproken. De kans dat je het hoort is dus niet heel groot – zeker niet in het topseizoen wanneer het eiland overspoelt wordt door toeristen. Er komen jaarlijks gemiddeld 300.000 bezoekers naar Schiermonnikoog. En dat terwijl het inwonerstal in Schiermonnikoog op 944 inwoners ligt!
Je kunt je voorstellen dat de vele bedrijven en winkels dus ‘’seizoenaal werken’’. Tijdens de drukkere maanden draaien ze een hoop omzet, maar tijdens de rustige maanden zal er heel weinig vraag zijn. Het merendeel van de bewoners is op hoge leeftijd, waardoor het - naast het feit dat er weinig inwoners zijn – dus ook enorm rustig kan zijn op Schiermonnikoog.
Als je eenmaal op Schiermonnikoog bent geweest, is de kans groot dat je weer terug wilt komen. Het eiland verandert en zorg elke keer voor een nieuw gezicht.
Wat is de taal van Schiermonnikoog?
De taal van Schiermonnikoog genaamd ‘’Schiermonnikoogs’’ lijkt erg op het Fries. Het heeft ook Scandinavische en Engelse invloeden. Dit komt omdat de Schiermonnikogers vroeger betrokken waren bij de scheepvaart en visserij. Dit was immers de enige manier om voor welvaart en inkomen te zorgen. Momenteel is hier totaal geen sprake meer van. Het eiland leeft van toerisme, en het lijkt erop dat steeds meer mensen Schiermonnikoog in hun hart sluiten.
Het Schiermonnikoogs wordt ook wel ‘’Eilauners’’ genoemd, en behoort tot het Westerlauwers Fries. Ondanks dat Schiermonnikoog meer ten noorden van Groningen ligt dan van Friesland, behoort het eiland toch tot Friesland. Het ligt ten oosten van het Lauwersmeer. Voor het jaar 1500 lag hier exact de grens tussen Westerlauwers en Oosterlauwers Fries (de tegenhanger voor Westerlauwers Fries).
Foto door Travelpreneur Lifestyle
In tegenstelling tot andere Friese dialecten, kent het Schiermonnikoogs wel verkleinwoorden. Zo zal, als je vaak op Schiermonnikoog bent geweest, het woord ‘Lytje’ je vast niet voorbijgegaan zijn. De karakteristieke eilander huisjes worden bijvoorbeeld ‘’lytje hus’’ genoemd in plaats van ‘’huske’’ op de vaste wal.
Lytje Pole
Waar je het woordje ‘’lytje’’ vooral van zult herkennen, is van Lytje Pole. Dit is een gratis krant die je kunt vinden in de Spar op Schiermonnikoog, of zelfs op de boot naar Schiermonnikoog. Ook is Lytje Pole niet enkel de naam voor de krant. Het is ook de naam van de echte eilander kruidenbitter, die je kunt vinden in de kroegen en de lokale slijterij. Verder is er een watersportvereniging op Schiermonnikoog genaamd Lytje Pole.
Wat betekent Lytje Pole?
Als de naam zo vaak wordt gebruikt, dan zal het vast wel een goede betekenis hebben, toch? Lytje Pole betekent eigenlijk ‘’klein eilandje’’. Officieel komt de herkomst van dit woord bij Groningen en Friesland vandaan. Hier worden de woorden ‘’lutje’’ en ‘’lyts’’ gebruikt voor iets kleins. Pole wordt uitgesproken als ‘’poole’’, en lijkt veel op het woord pôlle in het Fries. Dit betekent ‘pol’, en staat voor een begroeid klein eilandje (of een bundel van planten met aardkluit).
Is het Schiermonnikoogs te verstaan?
Zoals genoemd lijkt het in eerste opzicht op het Fries. Het interessante is dat de Friezen aan de vaste wal deze taal slecht kunnen verstaan (en jij waarschijnlijk ook). Officieel behoort de taal van Schiermonnikoog tot het Westerlauwers Fries. Doorgaans wordt deze taal ook gewoon Fries genoemd. Van bepaalde woorden in het Schiermonnikoogs kun je wel afleiden wat het is, maar zodra de taal snel gesproken wordt of als je zinnen moet lezen wordt het toch een raadsel.
Hotel Noderstraun
Er is zelfs een hotel die een naam heeft in de Schiermonnikoger taal. Dit is hotel Noderstraun, wat staat voor het Noorderstrand. Dit is het enige hotel wat het dichtst bij het Noorderstrand van Schiermonnikoog zit. Het is een appartementenhotel, dus je krijgt geen kamers maar een leuk appartementje. Denk bijvoorbeeld aan een ‘’penthouse’’ appartement: op de bovenste verdieping met een prachtig uitzicht over de Noordzee, het strand, en de duinen. Ook is de kans aanwezig dat je het licht van de vuurtoren door je woonkamer ziet schijnen.
Foto door Travelpreneur Lifestyle
Veel appartementen hebben hun eigen balkon of terras, waar je geregeld fazanten of konijnen ziet langskomen (dit zijn diertjes die je overal op het eiland kunt vinden). Kijk vooral bij onze review over Noderstraun om alle appartementjes en het restaurant te ontdekken.
Ben je naast de taal van Schiermonnikoog, ook benieuwd naar het eiland?
Dan wordt het tijd dat je de volgende artikelen bekijkt! Als echte eilanders weten we als geen ander de mooiste plekjes te vinden, of om jou het beste restaurant of hotel aan te wijzen. En wat dacht je van de beste fietsverhuurder? En hoe zit het met vervoer?
- Taxi Schiermonnikoog – Welke vervoerders zijn er?
- Dagje Schiermonnikoog
- De 7 leukste restaurants op Schiermonnikoog!
- Soepboer fietsenverhuur: de voordeligste?
- 5 Beste hotels om te overnachten op Schiermonnikoog
Vind jij Lytje Pole ook zo’n leuk Eilauners woordje?
